Mleczaj wełnianka (Lactarius torminosus) jest grzybem, który występuje głównie w lasach iglastych, ale także w innych typach lasów, na glebach kwaśnych i ubogich. Wiele osób interesuje się, czy ten grzyb jest trujący, ponieważ wyglądem przypomina niektóre jadalne gatunki mleczajów.
Jak wygląda mleczaj wełnianka?
Mleczaj wełnianka ma charakterystyczny wygląd. Kapelusz ma średnicę od 5 do 15 cm, jest wypukły i później płaski z wybrzuszonym środkiem. Powierzchnia kapelusza jest aksamitna, wełnista i ma barwę od pomarańczowo-brązowej do ciemnobrązowej. Brzeg kapelusza jest delikatnie podwinięty.
Pod kapeluszem mleczaja wełnianki znajdują się gęste blaszki o barwie od białawej do kremowej. W momencie przecięcia grzyba wydziela się z niego biały, mleczny sok, który może powodować pieczenie lub swędzenie skóry.
Trzon mleczaja wełnianki jest wysokości od 3 do 10 cm, ma grubość od 1 do 3 cm i jest cylindryczny. Jest on również pokryty wełnistą, aksamitną skórką o barwie od żółtobrązowej do czerwonobrązowej. Na trzonie często występują włókniste strzępki, które są bardzo charakterystyczne dla tego gatunku grzyba.
Gdzie i kiedy rośnie mleczaj wełnianka?
Mleczaj wełnianka występuje w lasach iglastych i mieszanych półkuli północnej. W Europie jest jednym z najczęściej spotykanych mleczajów.
Rośnie zwykle w okresie od sierpnia do października. Można go spotkać na terenie całej Polski, jednak najwięcej rośnie w lasach iglastych na północy kraju. Szczególnie często można go znaleźć pod sosnami, świerkami i jodłami.
Jak smakuje mleczaj wełnianka?
Smak mleczaja wełnianki jest charakterystyczny i trudny do opisania jednym słowem. Z jednej strony ma on łagodny i delikatny smak, przypominający orzechy lub ser, z drugiej zaś posiada lekko gorzkawy posmak, który nie każdemu może przypaść do gustu. Wielu osobom smak mleczaja wełnianki kojarzy się z lekkim kwaskowatym smakiem, który zdominowany jest przez orzechowy posmak.
Konsystencja mleczaja wełnianki jest miękka i soczysta, co sprawia, że grzyb ten świetnie nadaje się do przyrządzania różnych potraw. Można go dodawać do zup, sałatek, makaronów oraz mięs i ryb. Mleczaj wełnianka jest również często suszony i przechowywany na zimę, aby móc cieszyć się jego smakiem przez cały rok.
Czy mleczaj wełnianka jest trujący?
Mleczaj wełnianka w większości krajów Europy jest uważana za grzyb trujący. Zawiera bowiem substancje chemiczne, które mogą powodować problemy zdrowotne u ludzi, takie jak biegunka, nudności, wymioty, bóle brzucha, zawroty głowy, osłabienie i inne objawy związane z układem pokarmowym.
Jednak w niektórych krajach Europy Północnej i Wschodniej (Bułgarii, na Białorusi, Ukrainie), a także w Rosji spożywa się go, ale po odpowiednim przygotowaniu. W tym celu moczy się mleczaja wełniankę kilka godzin w wodzie, żeby usunąć z niego ostre w smaku żywiczne mleczko, a następnie obgotowuje, czasami kilkukrotnie. Później można takie owocniki zakisić w beczce jak kapustę bądź zamarynować w dobrze doprawionym korzennymi przyprawami occie.
Warto zauważyć, że toksyczność mleczaja wełnianki może się różnić w zależności od miejsca, w którym grzyb ten rośnie. W niektórych regionach może być bardziej toksyczny, a w innych mniej. Ponadto podobne objawy toksyczności mogą wystąpić u różnych osób, nawet po spożyciu tej samej ilości grzybów.
Dlatego też, jeśli nie jesteś pewien, czy mleczaj wełnianka jest bezpieczny do spożycia, lepiej z niego zrezygnować. W przypadku wątpliwości co do bezpieczeństwa spożywania jakiegokolwiek grzyba należy skonsultować się z lekarzem lub doświadczonym grzyboznawcą.
Mleczaj wełnianka — objawy zatrucia
Spożycie mleczaja wełnianki może spowodować poważne zatrucie, dlatego należy być ostrożnym podczas zbierania i jedzenia tego grzyba.
Objawy zatrucia mleczajem wełnianką mogą wystąpić w ciągu kilku godzin po spożyciu grzyba lub nawet po kilku dniach. Typowe objawy zatrucia to:
- Bóle brzucha i nudności: Spożycie mleczaja wełnianki może powodować bóle brzucha, wzdęcia, wymioty i nudności. W przypadku ciężkiego zatrucia objawy mogą prowadzić do odwodnienia i odwodnienia organizmu.
- Zaburzenia żołądkowo-jelitowe: Spożycie mleczaja wełnianki może prowadzić do zaburzeń żołądkowo-jelitowych, takich jak biegunka, skurcze jelit i inne problemy z trawieniem.
- Bóle głowy i zawroty głowy: Zatrucie mleczajem wełnianką może również powodować bóle głowy, zawroty głowy i ogólne osłabienie.
- Zaburzenia pracy serca: Spożycie mleczaja wełnianki może prowadzić do zaburzeń pracy serca, takich jak zaburzenia rytmu serca, kołatanie serca i inne objawy.
- Uszkodzenia wątroby: W cięższych przypadkach zatrucia mleczajem wełnianką, mogą wystąpić poważne uszkodzenia wątroby, co prowadzi do żółtaczki i innych poważnych problemów zdrowotnych.
Należy mieć na uwadze, że objawy zatrucia mleczajem wełnianką mogą różnić się w zależności od stopnia zatrucia oraz od osoby, która zjadła grzyba. Dlatego ważne jest, aby jak najszybciej skontaktować się z lekarzem, jeśli pojawią się jakiekolwiek podejrzenia związane z zatruciem.
Czy mleczaja wełniankę można pomylić z rydzem?
Mleczaj wełnianka i rydz to dwa popularne grzyby, które można spotkać w polskich lasach. Często zdarza się, że osoby niezaznajomione z tematem mogą pomylić te dwa gatunki, co niestety może prowadzić do niebezpiecznych sytuacji.
Mleczaj wełnianka (Lactarius torminosus) to grzyb, którego kapelusz ma kolor od jasnobrązowego do ciemnobrązowego, a na jego powierzchni znajdują się charakterystyczne, białe włókna, przypominające wełnę. Mleczaj ten ma mięsisty trzon, który jest białawy lub jasnobrązowy. Charakterystyczną cechą tego grzyba jest to, że po uszkodzeniu wydziela biały sok, który jest bardzo gorzki w smaku.
Rydz (Lactarius deliciosus) to inny gatunek mleczaja, który jest również bardzo popularny w Polsce. Jego kapelusz ma kolor od pomarańczowego do żółtego, a na jego powierzchni znajdują się białe łuseczki. Rydz ma mięsisty trzon o kolorze żółtym lub pomarańczowym. Podobnie jak mleczaj wełnianka, po uszkodzeniu wydziela biały sok, jednak jest on łagodny w smaku.
Mimo pewnych podobieństw mleczaj wełnianka i rydz są dwa zupełnie różne gatunki grzybów. Niestety, pomyłka między tymi grzybami może prowadzić do poważnych konsekwencji dla zdrowia. Mleczaj wełnianka jest bowiem grzybem trującym, który może powodować bóle brzucha, nudności, wymioty oraz biegunkę. Natomiast rydz jest grzybem jadalnym i bardzo smacznym, który jest chętnie zbierany przez grzybiarzy.
Dlatego też bardzo ważne jest, aby umieć odróżnić te dwa gatunki. Najlepiej jest szukać rydzów w towarzystwie doświadczonego grzybiarza lub wybrać się na wycieczkę z przewodnikiem, który pomoże w identyfikacji grzybów. W przypadku braku pewności, czy mamy do czynienia z mleczajem wełnianką, czy rydzem, lepiej zachować ostrożność i zrezygnować z zebrania grzyba.
