Czy rumianek jest moczopędny? Właściwości i zastosowanie w ziołolecznictwie

Czy rumianek działa moczopędnie? Fakty i mity

Rumianek pospolity (Matricaria chamomilla) to jedna z najpopularniejszych roślin wykorzystywanych w medycynie ludowej oraz ziołolecznictwie. Kojarzony przede wszystkim z działaniem uspokajającym i łagodzącym dolegliwości trawienne, rumianek posiada znacznie szersze spektrum właściwości terapeutycznych. W ostatnich latach coraz częściej pojawiają się pytania o jego potencjalne działanie moczopędne. Czy faktycznie napar z rumianku może wspierać pracę nerek i przyspieszać usuwanie nadmiaru płynów z organizmu? Odpowiedź, jak często w naturze, nie jest jednoznaczna.

Właściwości lecznicze rumianku – co potwierdzają badania?

Skład chemiczny rumianku czyni go rośliną niezwykle cenną dla zdrowia. Zawiera m.in. olejek eteryczny bogaty w chamazulen, bisabolol, flawonoidy, kumaryny, związki fenolowe oraz garbniki. Dzięki takiej kompozycji substancji aktywnych rumianek wykazuje właściwości:

• przeciwzapalne,
• przeciwbakteryjne,
• uspokajające i rozkurczowe,
• łagodzące objawy niestrawności,
• przyśpieszające gojenie się ran i oparzeń.

Zarówno badania naukowe, jak i liczne doniesienia etnomedyczne wskazują, że rumianek może wspierać układ moczowy, choć brakuje jeszcze jednoznacznych wyników badań potwierdzających jego silne działanie diuretyczne, podobne do tego, jakie wykazują chociażby pokrzywa czy skrzyp polny. Niemniej jednak, jego umiarkowane działanie moczopędne zostało zanotowane w kontekście wspomagania usuwania toksyn z organizmu i łagodzenia lekkich stanów zapalnych pęcherza moczowego.

Rumianek i układ moczowy – jak może pomagać?

Choć rumianek nie należy do ziół typowo moczopędnych, jego łagodne działanie może przynieść ulgę w pewnych dolegliwościach układu moczowego. Działa delikatnie rozkurczowo na mięśnie gładkie, czym może wspierać proces mikcji (oddawania moczu) i łagodzić ból towarzyszący zapaleniu pęcherza. Dzięki swoim właściwościom antybakteryjnym, może też wspomóc walkę z drobnoustrojami odpowiedzialnymi za infekcje dróg moczowych.

Rumianek nie usuwa płynów z organizmu w tak intensywny sposób jak leki diuretyczne czy inne zioła o silnym działaniu moczopędnym, ale regularne spożywanie jego naparu, na przykład w postaci herbatki, może wspierać oczyszczanie organizmu i przyczyniać się do ogólnej poprawy funkcjonowania nerek i pęcherza.

Jak stosować rumianek? Praktyczne zastosowanie w ziołolecznictwie

Najbardziej popularną formą stosowania rumianku jest napar, przygotowywany z suszonych koszyczków kwiatowych. Wystarczy zalać 1–2 łyżeczki suszu szklanką wrzątku i odstawić pod przykryciem na około 10 minut. Taki napój może być spożywany 2–3 razy dziennie.

Inne formy zastosowania rumianku to:

• Kąpiele rumiankowe – działają przeciwzapalnie i relaksująco, pomocne przy infekcjach intymnych i skórnych,
• Okłady i płukanki – stosowane przy podrażnieniach, zapaleniu spojówek, bólach gardła i dziąseł,
• Inhalacje – doskonałe przy infekcjach dróg oddechowych i zatok,
• Maści i kremy – łagodzą zmiany skórne i przyspieszają gojenie.

W kontekście działania moczopędnego, najczęściej rekomendowanym sposobem są regularne napary, najlepiej w ramach codziennego rytuału zdrowotnego.

Czy picie rumianku jest bezpieczne? Przeciwwskazania i skutki uboczne

Mimo że rumianek jest uznawany za jedno z bezpieczniejszych ziół, nie każdy może go stosować bez ograniczeń. Szczególną ostrożność powinny zachować osoby uczulone na rośliny z rodziny astrowatych, do której rumianek należy. Objawy alergii mogą pojawić się jako wysypka, swędzenie czy w skrajnych przypadkach duszności.

Nie zaleca się również długotrwałego stosowania dużych dawek rumianku bez konsultacji z lekarzem, zwłaszcza w przypadku osób przyjmujących leki rozrzedzające krew (np. warfarynę), ponieważ bisabolol i inne związki mogą wpływać na aktywność tych leków.

Dla kobiet w ciąży lub karmiących piersią również zaleca się zachowanie ostrożności – choć umiarkowane spożycie naparu raczej nie wyrządzi szkody, warto wcześniej skonsultować się z lekarzem.

Rumianek w kosmetyce i higienie – właściwości zewnętrzne

Właściwości rumianku wykraczają poza zastosowanie wewnętrzne. Roślina ta od wieków wykorzystywana jest także w kosmetyce, ze względu na swoje łagodzące i kojące działanie. Znajduje się w wielu kremach, tonikach, szamponach oraz pastach do zębów. Jego wpływ na skórę przejawia się w działaniu:

• przeciwzapalnym,
• łagodzącym podrażnienia,
• zmniejszającym obrzęki i zaczerwienienia,
• przyspieszającym gojenie drobnych ran i oparzeń.

Domowe płukanki z rumianku świetnie sprawdzają się również jako naturalny tonik do twarzy, a także jako płyn do higieny intymnej, szczególnie w przypadku nawracających infekcji. Dodatkowo, przypisuje mu się właściwości rozjaśniające włosy, co od lat jest wykorzystywane w naturalnej pielęgnacji blond kosmyków.

Rumianek w diecie – z czym go łączyć dla efektu moczopędnego?

Chociaż sam rumianek działa moczopędnie raczej delikatnie, jego działanie można wzmocnić odpowiednimi połączeniami z innymi ziołami. W tym celu warto sięgnąć po kompozycje zawierające:

• pokrzywę – silny środek detoksykujący i drenujący,
• skrzyp polny – wspomaga pracę układu moczowego i wzmacnia naczynia krwionośne,
• brzozę – działa odtruwająco i moczopędnie,
• mniszek lekarski – wspomaga funkcjonowanie wątroby i nerek,
• krwawnik pospolity – ma właściwości przeciwzapalne i lekko diuretyczne.

Takie mieszanki ziołowe, dostępne w aptekach i sklepach zielarskich, mogą być stosowane jako element wspomagający naturalną terapię oczyszczającą organizm, zawsze jednak warto przed ich stosowaniem skonsultować się z fitoterapeutą lub lekarzem.