Co to jest formularz IN-1 i kiedy należy go wypełnić?
Formularz IN-1, czyli „Informacja o nieruchomościach i obiektach budowlanych”, to dokument, który właściciele nieruchomości są zobowiązani wypełnić, gdy zachodzą zmiany wpływające na wysokość podatku od nieruchomości. Dotyczy to m.in. wybudowania nowego obiektu, rozbudowy istniejącej nieruchomości, a także nabycia bądź zbycia prawa własności czy użytkowania wieczystego gruntu, budynku lub lokalu.
Jednym z obiektów, które często budzą wątpliwości przy wypełnianiu formularza IN-1, są garaże. Właściciele nierzadko zastanawiają się, gdzie dokładnie powinni wpisać posiadany garaż w formularzu oraz jaką funkcję pełni on dla celów podatkowych.
Gdzie wpisać garaż w formularzu IN-1?
W formularzu IN-1 garaż należy ująć w zależności od jego charakterystyki: czy jest to garaż wolnostojący, wbudowany w bryłę domu, czy może wynajmowany lokal użytkowy z funkcją garażową. Kluczowe znaczenie ma tu zakwalifikowanie garażu jako budynku bądź budowli, co wpływa na sposób jego wykazania dla celów podatkowych.
Informacje na temat garażu należy umieścić w części D – Dane dotyczące przedmiotu opodatkowania, a konkretnie w sekcjach poświęconych powierzchni użytkowej budynków i lokali. Jeśli garaż jest częścią budynku mieszkalnego (np. jako pomieszczenie w piwnicy domu jednorodzinnego), jego powierzchnia powinna zostać wykazana w pozycji dotyczącej budynków mieszkalnych. Jeżeli natomiast jest to garaż wolnostojący, często kwalifikowany jest jako budynek o innym przeznaczeniu – należy wówczas wskazać go w odpowiednich rubrykach dla budynków gospodarczych lub użytkowych.
Jak rozróżnić typy garaży dla celów podatkowych?
Rozróżnienie typu garażu ma ogromne znaczenie dla wypełnienia formularza IN-1. W uproszczeniu wyróżniamy trzy główne kategorie:
- Garaż w bryle budynku mieszkalnego – jego powierzchnia traktowana jest jako część domu jednorodzinnego, ale z uwagi na inną funkcję (niemieszkaniową) nie powinien być wliczany do powierzchni opodatkowanej stawką mieszkaniową. To, jak gmina traktuje takie pomieszczenia, zależy od lokalnych przepisów podatkowych.
- Garaż wolnostojący – to oddzielny budynek i zwykle należy go wpisać jako budynek pozostały lub budynek użytkowy. W formularzu IN-1 wymaga podania rodzaju budynku oraz powierzchni użytkowej w metrach kwadratowych.
- Garaż w budynku wielorodzinnym – może przyjmować formę wydzielonej komórki lokatorskiej lub osobnego lokalu użytkowego. Wówczas informacje te wpisuje się jako lokal użytkowy, a jeśli własność przysługuje tylko części m.in. w postaci udziału – należy to również zaznaczyć w odpowiednich rubrykach IN-1.
Jak określić powierzchnię garażu na potrzeby formularza IN-1?
Powierzchnia użytkowa garażu to kluczowe dane wymagane w IN-1. Zgodnie z Ustawą o podatkach i opłatach lokalnych, powierzchnię użytkową mierzy się wewnątrz obrysu ścian na poziomie podłogi. Oznacza to, że liczy się każdy fragment przestrzeni, także pod skosami, jeśli ich wysokość przekracza 1,4 metra. Powierzchnia poniżej tej wysokości nie jest zaliczana do użytkowej.
Jeśli nie mamy dokumentacji technicznej lub rzutu poziomu, należy dokonać dokładnych pomiarów samodzielnie lub we współpracy z fachowcem. W przypadku błędnych danych w formularzu może dojść do przeszacowania lub niedoszacowania podatku, co skutkuje konsekwencjami podatkowymi, np. koniecznością dopłaty lub korekty złożonego formularza.
Jakie stawki podatku obowiązują dla garaży?
Wysokość podatku od nieruchomości ustala rada gminy, ale ustawodawca określa maksymalne stawki dopuszczalne na dany rok podatkowy. Garaże jako obiekty niemieszkalne zazwyczaj nie korzystają z preferencyjnych stawek, jakie obowiązują dla budynków mieszkalnych. W związku z tym właściciele garaży muszą liczyć się ze stawką dla tzw. „pozostałych budynków”, która jest wyższa.
Przykładowo, na rok 2024 maksymalna stawka dla budynków pozostałych według ustawy wynosi 11,17 zł za 1 m² powierzchni użytkowej. Stawki różnią się znacząco w zależności od gminy, dlatego przed wypełnieniem formularza warto sprawdzić aktualną uchwałę rady gminy dotyczącą stawek podatku lokalnego.
Najczęściej popełniane błędy przy wpisywaniu garażu do IN-1
Właściciele nieruchomości często napotykają na trudności przy wypełnianiu pierwszego formularza IN-1. Oto najczęstsze błędy związane z garażami:
- Nieprawidłowa klasyfikacja garażu – jako mieszkalny zamiast użytkowy lub odwrotnie.
- Brak uwzględnienia garażu jako osobnej jednostki – szczególnie w przypadku garażu wolnostojącego.
- Niedokładne wyliczenie powierzchni użytkowej – niedoliczenie skosów, antresol lub wnęk.
- Nieprawidłowe wpisanie informacji o wspólnej własności – np. braku wskazania udziału w garażu wielostanowiskowym w bloku mieszkalnym.
Uniknięcie tych błędów pozwoli nie tylko złożyć formularz terminowo i bez konieczności korekty, ale też skutecznie zabezpieczy właściciela przed karami podatkowymi.
Do kiedy trzeba złożyć formularz IN-1 po nabyciu garażu?
Formularz IN-1 należy złożyć w terminie 14 dni od zaistnienia zdarzenia mającego wpływ na powstanie lub wygaśnięcie obowiązku podatkowego – w tym przypadku od nabycia garażu. Dotyczy to zarówno zakupu garażu na rynku wtórnym, jak i zakończenia budowy garażu wolnostojącego lub wbudowanego.
Jeśli termin zostanie przekroczony, właściciel naraża się na sankcje przewidziane w Ordynacji podatkowej – m.in. karę grzywny za wykroczenie lub przestępstwo skarbowe. Dlatego tak ważne jest pamiętanie o obowiązku meldunkowym i podatkowym nie tylko w przypadku mieszkań i domów, ale także garaży.
Czy trzeba aktualizować IN-1 przy rozbudowie garażu?
Tak, każda zmiana, która wpływa na powierzchnię użytkową garażu – np. jego rozbudowa, dobudowanie piętra, zmiana przeznaczenia pomieszczeń – wymaga złożenia aktualizacji formularza IN-1. Właściciel ma na to, podobnie jak w przypadku nowej budowy lub zakupu, 14 dni od zakończenia prac budowlanych lub uzyskania pozwolenia na użytkowanie.
W formularzu należy zaznaczyć, że jest to aktualizacja danych, i wpisać nową, aktualną powierzchnię użytkową oraz inne niezbędne informacje. Czasami urząd może poprosić o dodatkową dokumentację, np. inwentaryzację powykonawczą lub zaświadczenie z nadzoru budowlanego.
Cześć, nazywam się Marcel i od lat pasjonuję się tematyką wnętrz, ogrodów i szeroko pojętego designu. Na moim blogu znajdziecie wiele ciekawych inspiracji oraz pomysłów.
