Soda kalcynowana – jakie ma zastosowanie w domu?

W poszukiwaniu możliwie naturalnych, nienasyconych sztucznie związkami chemicznymi środków do czyszczenia coraz częściej skłaniamy się ku rozwiązaniom, po które sięgali kiedyś nasi rodzice. W czołówce takich produktów jest m.in. ocet, kwasek cytrynowy, soda oczyszczona oraz soda kalcynowana, która chociaż należy do nieorganicznych związków chemicznych, to doskonale sprawdza się jako naturalny środek czyszczący. Co warto o niej wiedzieć?

Czy soda oczyszczona to to samo co soda kalcynowana?

Pierwszą kwestią, którą należy wyjaśnić przyglądając się sodzie kalcynowej, jest odpowiedź na pytanie czy soda oczyszczona to to samo co soda kalcynowana? Te dwa produkty, chociaż skrajnie się od siebie różnią, są często mylone, a niektórzy wręcz używają ich nazw zamiennie. Wyjaśniamy: soda oczyszczona i kalcynowana to dwa zupełnie inne środki. Łączy je w zasadzie to, że oba można wykorzystać do czyszczenia i wywabiania plam oraz trudnych zabrudzeń, ale to soda kalcynowana jest mocniejsza.

Ważne: soda kalcynowana (wzór chemiczny: Na2Co3) powstaje w procesie podgrzewania sody oczyszczonej w temperaturze minimum 200 stopni Celsjusza i przy czasie od 60 do 80 minut. Proces ten nazywa się kalcynowaniem, a jego efektem jest powstanie właśnie sody kalcynowej. Wniosek? Soda tego typu powstaje na bazie sody oczyszczonej, ale po długotrwałym utrzymywaniu w wysokiej temperaturze już nią nie jest i nabiera zupełnie nowych właściwości.

Właściwości sody kalcynowanej

Do kluczowych właściwości sody kalcynowanej należą:

• Niepalność
• Zmiękczanie twardej wody
• Bardzo silne działanie wybielające i piorące, szczególnie przy wykorzystaniu sody na starą, pożółkłą i poszarzałą odzież
• Regulowanie kwasowości przeróżnych substancji, dzięki wysokiej reaktywności sody kalcynowanej z kwasami
• Hamowanie procesu zbrylania się substancji, dzięki czemu na długo zachowują one właściwą konsystencję
• Doskonałe właściwości chłonięcia wody – higroskopijność
• Krystaliczność
• Odczyn zasadowy
• Właściwości spulchniające – soda kalcynowana spulchnia zarówno półprodukty jak i produkty spożywcze
• Topnienie w temperaturze nie niższej jak 851 stopni Celsjusza 

Do czego używa się sody kalcynowanej?

O tym, do czego używa się sody kalcynowanej od lat decydują jej w/w, chemiczne właściwości uzyskane w procesie kalcynowania. To właśnie dzięki nim sodę tego typu stosuje się:

• W przemyśle
• W gospodarstwach domowych
• W sektorze produkcji spożywczej np. jako dodatek spulchniający do ciast i wypieków cukierniczych, kisieli i mleka w proszku
• Jako środek do wywabiania trudnych plam i zakrzepłych, starych zabrudzeń
• Jako dodatek do produkcji mydeł, proszków i płynów do czyszczenia i szorowania, pigmentów do farb oraz nawozów mineralnych
• Do dezynfekowania kuchni, łazienek i efektywnego doczyszczania armatury
• W hutnictwie – stanowi ona tu cenny surowiec do wytapiania szkła
• Jako środek udrażniający rury
• Jako składnik, z którego domowymi sposobami można wytworzyć skuteczne tabletki do zmywarki i kapsułki do prania
• Do czyszczenia garnków i powierzchni szklanych

Domowy proszek do prania z sody kalcynowanej

Wykorzystując sodę kalcynowaną z powodzeniem można stworzyć własnymi siłami domowy proszek do prania z sody kalcynowanej. Jak go zrobić? Istnieje na to kilka prostych przepisów.

Przepis na proszek do prania:

• Przygotuj: szklankę sody kalcynowanej, szklankę nadwęglanu sodu i szklankę boraksu.
• Używając rękawic ochronnych wymieszaj składniki, pamiętając, że mogą działać na skórę drażniąco. Do mieszania najlepiej wsypać je razem do litrowego słoika i po prostu energicznie nim potrząsać, tak, żeby się ze sobą wymieszały
• Gotowy proszek przechowuj w zamkniętym, suchym miejscu – bezwzględnie z dala od dzieci!
• Ważne: tak przygotowany, domowy proszek do prania z sody kalcynowanej sprawdzi się zarówno do ubrań kolorowych, jak i białych, tych syntetycznych i tych bawełnianych. Doczyści brudne plamy, wywabi je, a przy tym zmiękczy twardą wodę.

Ile kosztuje taki proszek? Biorąc pod uwagę średnie ceny zakupu poszczególnych składników, przygotowanie 600 gram proszku do prania będzie nas kosztowało około 4 zł! To zdecydowanie atrakcyjna cena w porównaniu z drogimi, chemicznymi alternatywami.

W jaki sposób soda kalcynowana wpływa na prasowanie?

O tym, w jaki sposób soda kalcynowana wpływa na prasowanie, dowiadujemy się w momencie poznania jej właściwości. Silne zmiękczanie wody to właściwość, która sprawia, że jeśli do żelazka wlejemy wodę z dodatkiem tego nieorganicznego związku, to po pierwsze urządzenie będzie pracować dłużej i lepiej (ograniczenie niszczenia wskutek działania twardej wody), a po drugie prasowane żelazkiem ubrania będą dodatkowo wygładzane znajdującą się w nim sodą kalcynowaną.

Naturalne tabletki do zmywarki z sody kalcynowanej

Jak samodzielnie zrobić naturalne tabletki do zmywarki z sody kalcynowanej? Do ich przygotowania musisz zaopatrzyć się w następujące składniki: 2 szklanki boraksu, szklankę sody kalcynowanej, szklankę nadwęglanu sodu, 1-1,5 szklanki wody oraz silikonową foremkę na tabletki. Wszystkie suche składniki łączymy ze sobą, na koniec dodając wodę. Mieszamy dokładnie i przekładamy masę do silikonowej foremki, uważając na to by zostawić u góry trochę miejsca – masa może lekko urosnąć. Po około 2 godzinach tabletki zesztywnieją na tyle, że będzie je już można pojedynczo wyjmować i umieszczać w komorze zmywarki, w miejscu przeznaczonym na tabletki. Szybko, tanio i łatwo!

Czy soda kalcynowana jest bezpieczna?

Wiele osób pyta czy soda kalcynowana jest bezpieczna? Co do zasady nie jest ona uważana za substancje niebezpieczną ale może działać na skórę drażniąco, dlatego tak ważne jest stosowanie jej w rękawicach ochronnych. Sam węglan sodu uważa się za substancję bezpieczną, ale zdecydowanie nie powinno się spożywać tej sody w nadmiarze. Małe ilości tak – zresztą soda kalcynowana stanowi dodatek do wielu produktów spożywczych, jak lody, słone przekąski, słodycze, dżemy czy mleko skondensowane, ale w postaci czystej nie zaleca się jej jedzenia w niepotrzebnych ilościach. Takie działanie może prowadzić do nadprodukcji kwasu solnego w żołądku, a w efekcie nawet to problemów z nerkami.

Jak zrobić w domu sodę kalcynowaną?

Poza kupowaniem gotowej sody kalcynowanej, swobodnie możemy ją wytworzyć sami z „produktu matki” czyli z sody oczyszczonej. Kilka łyżeczek sody rozsypujemy na blasze z piekarnika i wstawiamy na 60-80 minut, na temperaturę 200 stopni Celsjusza. Po tym czasie proces kalcynowania zakończy się, a z piekarnika wyjmiemy już gotową sodę kalcynowaną

Gdzie kupić sodę kalcynowaną?

Sodę kalcynowaną bez problemu kupimy w internecie – w sklepach ze środkami do czyszczenia i na allegro. Ceny najmniejszych opakować wahają się średnio o 8 do 10 zł.