Strelicje – co warto wiedzieć o tych roślinach?

Strelicje są jednym z najbardziej efektownych kwiatów, w naturze rosnących w klimacie południowoafrykańskim, które w innych częściach świata uprawia się głównie na kwiaty cięte. Zachwycają żywym kolorem i kształtem kwiatów (stąd częste określenie „rajski ptak” / „ptak egzotyczny”), dwurzędowymi liśćmi i wysokością, która w sprzyjających warunkach może osiągnąć nawet do dziesięciu metrów! Co warto o nich wiedzieć?

Jak szybko rośnie Strelicja?

W naturze strelicje osiągają od jednego do dziesięciu metrów wysokości, co sprawia, że osoby marzące o uprawie tego kwiatu w domu, często pytają o tempo jego wzrostu. Na szczęście nie jest to roślina, która imponującą wielkość osiąga z dnia na dzień, a w uprawie domowej rzadko dorasta do oryginalnych rozmiarów. Standardowo można się po niej spodziewać wolnego przyrostu, a w klimacie umiarkowanym nie przekroczy 1,5 -2 metrów wysokości oraz metra szerokości. W ciągu roku, przy bardzo dobrych warunkach może urosnąć o 40-70 cm, przy czym z każdym kolejnym rokiem jej wielkość nie będzie już zwiększała się tak szybko.

Jak hodować strelicje w domu? Pielęgnacja, podlewanie i nawożenie

Żeby móc cieszyć się pełnym rozkwitem tej efektownej rośliny i podziwiać jej przypominające egzotyczne pióropusze kwiaty, należy o nią odpowiednio zadbać. Właściwa pielęgnacja obejmuje:

• Umieszczenie doniczki ze strelicją w nasłonecznionym miejscu, szczególnie dobrze sprawdzi się okno południowe, ale z zachowaniem zasady powolnego przyzwyczajania nowej, świeżo kupionej rośliny do ilości światła. Jeśli kupiliśmy strelicję latem – lepiej nie wystawiać jej od razu na palące słońce, a jedynie systematycznie ją do niego zbliżać (aklimatyzacja do nowych warunków)
• Obfite podlewanie latem – tak, by jej podłoże było wilgotne, ale zarazem nieprzemoczone i nieprzelane. Dodatkowo szerokie, rozłożyste liście rośliny należy systematycznie spryskiwać, co po pierwsze sprawi, że będą lepiej wyglądać, a po drugie ochroni jej przez przędziorkami
• Nawożenie: co dwa tygodnie w okresie wegetacji, stosując do tego nawozy i preparaty wzmacniające typowo dla roślin kwitnących. Raz na dwa tygodnie można ją też podlać nawozem mineralnym bogatym w azot lub wymiennie – nawozem organicznym.
• Przycinanie i usuwanie suchych i zaczynających schnąć liści – poznamy je po brązowieniu
• Właściwe zimowanie – w czasie spoczynku strelicje należy umieścić w suchym i jednocześnie chłodniejszym pomieszczeniu, tak by mogła się zregenerować i przygotowanie łodygę na nowe pąki. Przenoszenie jej na zimę do takiego miejsca sprawi, że starsza roślina będzie zakwitać jeszcze mocniej, czarując wysypem barwnych kwiatów. W okresie zimowania w chłodnym pomieszczeniu ograniczamy również mocno podlewanie i tylko wtedy pozwalamy podłoży nieco przeschnąć, zanim znów zasilimy je wodą.

Ciekawostka: od zakupu pierwszej, młodej rośliny do pierwszego pojawienia się na niej kwiatów może minąć od trzech do nawet pięciu lat, dlatego tu trzeba wykazać się cierpliwością. Czas oczekiwania strelicja wynagrodzi pięknymi kwiatami, które później będą się już pojawiać każdego roku.

Podłoże dla strelicji – ziemia i przesadzanie

Strelicje, niezależnie od wybranej odmiany są stosunkowo proste w uprawie, ale pod warunkiem pilnowania ich podlewania, nawożenia oraz dostosowania do ich potrzeb optymalnego podłoża.

• Ziemia do strelicji – żyzna, przepuszczalna, dobrze oddychająca. Dobrą mieszanką będzie podłoże składające się z keramzytu, perlitu, torfu, glinki ogrodniczej oraz tzw. czipsów kokosowych. Duża różnorodność podłoża daje najlepsze efektu wzrostu strelicji i wpływa na jej wygląd. W sklepach ogrodniczych można też kupić tzw. podłoże uniwersalne DIY – z perlitem.
• Drenaż ziemi – obowiązkowy.
• Przesadzanie strelicji – w momencie, w którym jej korzenie zaczną przerastać otwory drenażowe doniczki. System korzeniowy mocno naciska wtedy na ścianki i widać, że kwiat już się w środku nie mieści i potrzebuje przesadzenia do większego pojemnika. Osobno strelicję warto przesadzić tuż po jej zakupie – nigdy nie wiadomo, czy ziemia, w której trzymał ją sprzedawca jest wystarczająco dobra, dlatego jej wymiana posłuży tylko na plus!
• Doniczka – najlepiej sprawdzi się taka, która będzie stosunkowo wąska ale wysoka. Kwiat rosnąc tworzy charakterystyczny dla gatunku, pionowy korzeń, i to właśnie dla niego potrzebne jest miejsce, dlatego wysokość doniczki musi być odpowiednia.

Jakie miejsce dla strelicji?

Ponieważ w naturze strelicja rośnie w południowej Afryce i wyjątkowo lubi słońce, to i w warunkach uprawy domowej warto jej go zapewnić maksymalnie wiele. Najlepiej będzie się rozwijać w stanowisku pełnym słońca – tuż przy oknie, przez które dotrze do niej najwięcej światła. Idealnym stanowiskiem w lecie będzie też jasny, oświetlony balkon oraz taras.

Uwaga: z biegiem czasu można zauważyć na powierzchni liści strelicji charakterystyczne pęknięcia, ale nie należy się nimi przejmować! Nie jest to objaw choroby ani uszkodzenia, a naturalny etap rozwoju rośliny, który dodaje jej ciekawego wyglądu. W naturze pęknięcia liści tej rośliny stanowią swoistą ochronę przed silnymi, afrykańskimi wiatrami, sprawiając że liście trudniej jest złamać. Mimo że w warunkach domowych strelicja na wiatr nie jest narażona, to zachowała swój naturalny mechanizm obronny, stąd też delikatne pęknięcia na jej liściach.

Czego nie lubi Strelicja?

Do warunków, które nie sprzyjają wzrostowi i zdrowemu rozwojowi tej rośliny należą:

• Zbyt obfite podlewanie, prowadzące do przelania podłoża. Strelicja nie lubi nadmiaru wody, w woda w doniczce absolutnie nie powinna stać. Podlewamy tylko do utrzymania wilgotności podłoża, ale nie więcej
• Niedostateczne podlewanie – częstym jego sygnałem są drobne, nierozwinięte liście, które zdają „chować się w sobie”.
• Zbyt ubogie podłoże, pozbawione różnorodności biologicznej, która jest tej roślinie potrzebna do rozwoju

Strelicja nie lubi również miejsc cienistych, ciemnych ani w połowie zaciemnionych oraz chłodu latem – uwielbia za to słońce i ciepło, które są jej niezbędne do życia. Niemniej, mimo preferowania ciepła, nie można dopuścić do całkowitego przeschnięcia podłoża w doniczce ze strelicją – to osłabi jej korzeń na tyle, że zacznie on obumierać.

Czy strelicje są trujące?

Pytanie o to, czy strelicje są trujące pojawia się przy ich uprawie bardzo często i nie jest pozbawione sensu! Rośliny te w momencie spożycia ich większej ilości mogą być toksyczne dla ludzi i zwierząt, przy czym po pierwsze: strelicja jest kwiatem ozdobnym, a nie jadalnym i nie wolno jej jeść, a po drugie do zatrucia trzeba byłoby spożyć przynajmniej kilka surowych łodyg i liści. Zwierzęta domowe także za jedzeniem kwiatów doniczkowych nie przepadają, więc nie musimy obawiać się o to, że coś im się stanie. Wyjątek: koty i psy, które lubią regularnie podgryzać kwiaty doniczkowe – jeśli takie zwierzę posiadamy, to lepiej strelicji nie kupować.

Jeśli chodzi o kwestie skórne, to do pielęgnacji rośliny nie trzeba wkładać ochronnych rękawiczek – jej liście i łodygi nie wydzielają substancji toksycznych ani alergennych w takiej ilości, by mogła powodować podrażnienia.

Choroby i szkodniki, które mogą zagrażać strelicji

Z racji swego egzotycznego charakteru, wielkości i intensywnych kolorów, strelicje są niestety podatne na szkodniki typowe dla klimatu umiarkowanego, który nie jest dla tych roślin idealny. Tym samym, uprawiając je musimy się liczyć z częstym oglądaniem liści w celu upewnienia się czy nie zaatakowały je choroby i szkodniki. Strelicji zagrażają m.in. mszyce, wełnowce oraz przędziorki, a pierwsze oznaki choroby (przebarwienie liści) powinny zasugerować hodowcy jak najszybsze podjęcie działań ochronnych.

Strelicja – Odmiany

Strelicja ma pięć różnych odmian, z których każda ma nieco inny kształt i zupełnie odmienne kolory kwiatów. Inna jest też budowa ich liści oraz wielkość, dlatego przed zakupem dobrze dwa razy upewnić się, czy kupujemy dokładnie tę odmianę, o jaką nam chodzi.

Odmiany strelicji:

• Alba – o eleganckich, białych kwiatach, które kojarzone są z głową łabędzia
• Caudata – odmiana nazywana też strelicją górską lub dzikim bananem. Ma nietypowe, białoniebieskie kwiaty.
• Juncea  – nazywana też „Laską Biskupa”, z liśćmi zwiniętymi w zwarty rulon, na którym wyrastające kwiaty wyglądają tak, jakby wieńczyły szczyt biskupiej laski. Piękna.
• Nicolai – typ strelicji wyróżniający się białymi kwiatami. Jako odmiana prezentuje się niezwykle elegancko i wybierana jest jako doskonała ozdoba gabinetowa.
• Reginae – zwana również strelicją królewską. Ta odmiana jest najpopularniejszą i jednocześnie uważa się ją za najpiękniejszą. Kwiaty reginae są pomarańczowe i niebieskie, a ich rozłożystość i kształt dosłownie kojarzy się malowanym na obrazie, egzotycznym ptakiem.

Ważne: wybierając strelicję w sklepach ogrodniczych warto wiedzieć, że im więcej ma ona łodyg w doniczce, tym starszą jest rośliną. Z jednej strony to dobrze, bo mniej czasu trzeba będzie czekać na pojawienie się jej efektownych kwiatów, a z drugiej – stracimy całą przyjemność podziwiania rozwoju tej rośliny od małej, po prawie metrową, a nawet nieco wyższą.