Wymiana okna to nie tylko wymontowanie starego i założenie w jego miejsce nowego, ale i odpowiednia obróbka. To właśnie końcowe wykończenie pozwoli na uzyskanie optymalnego, wizualnego efektu, nie pozostawiając na brzegach okna żadnych widocznych śladów, ubytków czy luk. Samo wykończenie okiennej wnęki wykonuje się poprzez tzw. szpalety okienne i przy odrobinie chęci można to zrobić samodzielnie!
Co to są szpalety okienne?
Szpalety okienne stanowią bardzo sprytne, systemowe rozwiązanie, które pozwala szybko wykończyć okno i zarazem zrobić to tak, by zapewnić pomieszczeniu odpowiednie doświetlenie i właściwą cyrkulację powietrza, szczególnie jeśli mówimy o obrębie okna dachowego. Całość tego rozwiązania stanowi obróbka tzw. glifu oraz połączenie z nim samej okiennej ramy. Właściwie wykonane, pozwalają na uzyskanie idealnie równych rantów wokół okna i podkreślają jego wygląd. Złe wykonanie szpalet to niestety uciekanie ciepła, a co za tym idzie, pojawianie się w domu wilgoci przenikającej od strony okien.
Dodatkowo, odpowiadając na pytanie, co to są szpalety okienne, musimy też wiedzieć, że istnieją ich dwa główne rodzaje. Pierwszy, wewnętrzny i drugi, zewnętrzny
Na co należy zwrócić uwagę przed wykańczaniem szpaletą?
Przed wykańczaniem nowych okiem szpaletą należy zwrócić szczególną uwagę na dwie rzeczy.
- Prawidłowe obsadzenie okna – musi ono bezwzględnie trzymać pion, ponieważ bez tego nawet najlepiej wykonane szpalety uwidocznią wszystkie krzywizny konstrukcji.
- Właściwe założenie piany do okien (tzw. zapianowanie) – co do zasady w tym punkcie pianą należy wypełnić każdą najmniejszą szczelinę wokół okna tak, by nie powstały tzw. mostki termiczne. To właśnie one stałyby się w przyszłości punktami, przez które uciekałoby ciepło, a potem dostawała się do środka wilgoć i zimne powietrze.
Gdy mamy już idealnie pionowo osadzone okno i zapianowane brzegi, możemy przystąpić do obróbki szpaletą.
Jak wykończyć ścianę po wymianie okna?
Wykończenie okna po jego wymianie realizuje najczęściej ta sama ekipa, która je wstawiała. Prace polegają tu na obróbce i otynkowaniu powierzchni. Na szczęście nie są one bardzo skomplikowane i można je wykonać samodzielnie. Zadania główne to:
- Otynkowanie ościeży – przyda się paca z prostymi brzegami, szpachelka 12-15 cm i tzw. tynkarskie pióro (długa, wąska packa). Do tego gładź szpachlowa lub masa tynkarska.
- Wstawienie podokienników – parapetów. Do wyboru jest tu opcja „na styk” lub w wsunięciem parapetów w mur, co wymaga dodatkowego podcięcia po obu stronach.
Na finiszu wykończenia ściany po wymianie okno przycinamy też nadmiar pianki montażowej i wyrównujemy całą powierzchnię tak, żeby była gładka.
Jak wykonać szpalety wewnętrzne okienne?
Istnieje kilka różnych metod na to, jak wykonać szpalety wewnętrze okienne. Wśród nich:
- Najczęściej montuje się je jako płytę G-K doklejaną do glifu i przykręcaną do profili. Dalej wtapia się aluminiowe narożniki na łączeniach płyt.
- Szpachlowanie glifu – rzadziej stosowane z racji na większą pracochłonność tej metody. Raczej trudno będzie wykonać szpalety w ten sposób samemu, zwłaszcza jeśli nie ma się ani praktyki, ani zdolności manualnych.
- Samoprzylepne listwy PCV
- Wykonanie boazerii na szpaletach – w przypadku okien dachowych. Takie rozwiązanie ładnie zestawia się np. z drewnianymi belka podsufitowymi, podkreślając ich urok i czyniąc całe wnętrze wyjątkowo spójnym.
- Przyklejenie gotowych już szpalet styropianowych – kupionych na wymiar w sklepie.
Jak wykonać szpalety wewnętrzne szpachlą gipsową?
Do tej bardziej wymagającej metody potrzebne będzie:
- Sprawdzenie równego wymiaru wszystkich kątów i wybranie prostych, niepogniecionych kątowników!
- Wykorzystanie poziomic pod obiema ramami okna – górną i dolną
- Bardzo dokładne pokrycie gipsem całego glifu
- Wyszpachlowanie glifu po wyschnięciu pierwszej warstwy
- Wtopienie narożników i pokrycie ich szpachlą
- Dotarcie, zagruntowanie i pomalowanie całości
Jak wykończyć szpalety płytą G-K?
Wykończenie szpalet płytą G-K sprawdzi się szczególnie do tych glifów, które nie do końca trzymają pion lub posiadają wybrzuszenia. Płyta odpowiednio je zakryje i wyrówna, sprawiając, że nie będą one tak widoczne. O czym pamiętać w trakcie prac? O docięciu płyty do wymiaru glifu, równomiernym i bardzo uważanym dokładaniu kleju, sprawdzaniu poziomu na każdym etapie prac oraz podparciu konstrukcji zanim dobrze zwiąże. Nie wolno też zapomnieć o przeglądzie poprawności zapianowania okna i w razie potrzeby – wykonania poprawek.
Wykończenie szpalety z listwą PCV
Jeśli posiadamy okno osadzone wysoko w glifie i nie mamy już miejsca na wykonanie szpalety z płyt G-K, warto postawić na wykończenie szpalety listą PCV. To właśnie dzięki niej wokół nowej ramy okiennej stworzona zostanie estetycza futryna, która optymalnie wykończy okno. Montaż wykonuje się szpachlując glif i powoli wklejając wokół ramy okiennej listwy PCV. Uwaga: kilkukrotnie zaleca się tu sprawdzenie kąta prostego!
Jak zamontować gotową szpaletę wewnętrzną w oknie połaciowym?
Najprostszym, a tym samum najchętniej wybieranym patentem na wykończenie okna po wymianie, jest montaż tzw. gotowca. Gotową szpaletę wewnętrzną na okno połaciowe (styropianową lub drewnianą) kupimy w większości sklepów z takim asortyment, ale należy to zrobić na wymiar! Kilka centymetrów różnicy i szpaleta nie będzie dobrze pasowała! Montaż:
- Umieszczamy gotowiec na glifie, docinamy jeśli trzeba
- Obrysowujemy głębokość glifu dla stuprocentowego spasowania szpalety.
- Narzędzia niezbędne: kątomierz, wyrzynarka, wkrętarka do mocowania na glifie, ołówek do obrysu, nóż do przycięcia styropianu i podręczna wiertarka z mieszadłem, którą łatwiej wymieszamy klej do przymocowania szpalet
Jak zamontować szpaletę okienną zewnętrzną?
Żeby dobrze zamontować szpaletę okienną zewnętrzną, najlepiej jest zlecić to specjaliście. Praca ta wymaga sporej precyzji i wiedzy, dzięki czemu uniknie się strat ciepła, wychładzania wnętrza przez okienne niedoróbki i pojawienia się w domu wilgoci. Okno należy dokładnie uszczelnić, całość prac przeprowadzając na rusztowaniu. Koniecznie zabezpieczyć parapety i okna oraz fragmenty elewacji, które mogłyby ulec zabrudzeniu.
Niezbędne: docięcie pianki, wyrównanie glifu, zmierzenie całości i dopasowanie styropianu, wyznaczenie krawędzi zewnętrznej glifu, odczekanie do zastygnięcia kleju do styropianu, połączenie samego muru ze szpaletą, wytyczenie i wykonanie narożników, wygładzenie zgrubień. Dopiero gotową całość gruntujemy i możemy pomalować.