Niezwykła araukaria chilijska nie bez powodu nazywana jest drzewem dinozaurem albo żywą skamieniałością. Wygląda tak, jakby przeniosła się do naszych czasów z pradawnych krain! Mało tego, historia jej istnienia rzeczywiście jest imponująca, bo sięga powyżej dwustu milionów lat, a samo drzewo zupełnie nie przypomina tych, z jakimi się dzisiaj spotykamy. Mało tego, tę wyjątkową roślinę rodem z prehistorii można uprawiać w przydomowych ogrodach!
Araukaria chilijska – wygląd
Rodzimym środowiskiem araukarii są górzyste, niedostępne rejony m.in. Chile i Argentyny. To właśnie tam potrafi ona dorastać nawet do czterdziestu metrów wysokości, zachwycając swoim wyglądem każdego, kto na nią trafi.
- Nietypowe liście tego drzewa są ostro zakończone, szerokie i przybierają kształt trójkąta, który wygląda tak, jakby był zrobiony ze skóry.
- Łuskowata forma i zielone tarczki układające się jedna za drugą tak, jakby stanowiła dachówkę, są zwarte, sztywne i niesamowicie gęste
- Liście niczym łuska pokrywają również cały pień rośliny, z czasem przybierając formę spłaszczonych kolców
Poszukiwacze nietypowych roślin ozdobnych będą tym drzewem zachwyceni! Można je uprawiać w wielkich donicach lub specjalnych pojemnikach – w warunkach ogrodowych czy balkonowych nie osiągają tak dużej wysokości, jak w naturze, a i tak prezentują się wyjątkowo.
Jak szybko rośnie Araukaria chilijska?
Araukaria chilijska jest jednym z najwolniej rosnących drzew na świecie, a jej tempo wzrostu jest zależne od wielu czynników, takich jak klimat, wilgotność gleby i dostępność składników odżywczych. W warunkach naturalnych drzewo to osiąga maksymalną wysokość od 30 do 40 metrów i może żyć nawet 1000 lat. W warunkach uprawowych tempo wzrostu może być nieco szybsze, ale wciąż jest to proces długotrwały i wymagający cierpliwości.
Młode araukarii rosną stosunkowo szybko, ale tempo wzrostu spada wraz z wiekiem drzewa. Pierwsze 5-10 lat to okres, w którym drzewo rośnie najintensywniej, osiągając rocznie około 20-30 cm wysokości. W kolejnych latach tempo wzrostu spada, a drzewo osiąga roczny przyrost około 10-15 cm. Dopiero po kilkudziesięciu latach araukaria osiąga swoją imponującą wielkość i zaczyna rosnąć wolniej, z przyrostem wynoszącym około 5 cm rocznie.
Ważne jest, aby pamiętać, że tempo wzrostu araukarii chilijskiej może się różnić w zależności od warunków, w jakich jest uprawiana. Wymagają one dobrej jakości gleby, odpowiedniej wilgotności oraz wystarczającej ilości światła słonecznego. W warunkach uprawowych tempo wzrostu może być nieco szybsze, ale wciąż będzie to proces długotrwały.
Araukaria chilijska — szyszki
Szyszki araukarii chilijskiej są niewątpliwie jednymi z najpiękniejszych wśród roślin iglastych. Są duże i mają kształt kulisty lub stożkowy. Ich wielkość wynosi od 15 do 25 cm długości i 12 do 20 cm szerokości, a ich waga wynosi od 0,5 do 2 kg. Szyszki te są skórzaste i twarde, co zapewnia im ochronę przed drapieżnikami i warunkami atmosferycznymi. Mają kolor zielony, a w trakcie dojrzewania brązowieją lub szarzeją. Dojrzewają w ciągu 2-3 lat od momentu zapłodnienia. W każdej szyszce znajduje się wiele nasion, zwykle od 80 do 100, a czasem nawet więcej. Nasiona te są duże i jadalne, a także stanowią ważny składnik diety dla wielu zwierząt, takich jak wiewiórki, jelenie czy ptaki.
Szyszki araukarii chilijskiej są bardzo cenione ze względu na swoją dekoracyjność i użyteczność. Są często wykorzystywane w aranżacji ogrodów i krajobrazów, ponieważ dodają im eleganckiego i egzotycznego charakteru. Są również wykorzystywane w przemyśle drzewnym, ponieważ drewno araukarii jest bardzo twarde i trwałe, a także łatwe w obróbce.
Niestety, araukaria chilijska jest zagrożona wyginięciem ze względu na niekontrolowaną wycinkę i pożary lasów, które są jej naturalnym środowiskiem. W związku z tym wiele organizacji i instytucji prowadzi działania na rzecz ochrony tego gatunku i jego środowiska naturalnego.
Uprawa araukarii chilijskiej i ważne informacje
- Roślina jest odporna na mróz, znosi spadki temperatur nawet do minus 15 stopni Celsjusza, ale uwaga: poniżej tego poziomu może dojść do jej uszkodzenia. Na wszelki wypadek warto ją na zimę szczelnie okryć.
- Specjaliści zalecają uprawę w możliwie cieplejszych rejonach kraju. Świetnie przyjmuje się np. na Dolnym Śląsku oraz na Pomorzu – tu szanse na jej przetrwanie i piękny wzrost są zdecydowanie najwyższe.
- W rozwoju drzewka pomocna będzie warstwa ściółki podłożona przy pniu. Można tu wykorzystać korę innych drzew albo torf – zapewnią one z jednej strony ochronę przed chłodem, a z drugiej lepsze utrzymanie wilgoci, nawet w okresie suszy.
- Podłoże: koniecznie przepuszczalne, żyzne, lekko wilgotne
- Podlewanie: w gorącym lecie tak, poza upałami – nie wymaga, sama pobierze wodę z gleby
- Stanowisko w ogrodzie: optymalnie takie, które w pełni znajduje się na słońcu i jednocześnie jest osłonięte od zbyt mocnego wiatru. To ostatnie ma znaczenie zwłaszcza zimą.
- Lubi wysoką wilgotność powietrza
Początkowo przy uprawie araukarii dobrze jest ją trzymać w donicy i wynosić na zewnątrz na lato, chowając do środka zimą. Dopiero gdy się wzmocni i dojrzeje, można ją wsadzić całościowo w grunt, pamiętając o ciepłym i słonecznym miejscu oraz podsypce.
Jak zimować araukarię w ogrodzie?
Drzewo to preferuje umiarkowane warunki klimatyczne, a zimą wymaga ochrony przed mrozem. W Polsce, gdzie zimy bywają dość ostre, konieczne jest zabezpieczenie drzewa przed niskimi temperaturami i wiatrem.
Pierwszym krokiem, który należy podjąć, aby odpowiednio zimować Araukarię chilijską, jest wybranie odpowiedniego miejsca na jej uprawę. Drzewo to najlepiej rośnie na stanowiskach słonecznych i osłoniętych od wiatru. Najlepiej, aby było to miejsce osłonięte, gdzie drzewo nie będzie narażone na wiatr i spadający śnieg.
W przypadku, gdy uprawiamy Araukarię w dużym ogrodzie, zimą możemy zabezpieczyć ją przez stworzenie dla niej osłony z gałęzi, które zakryją drzewo, jak daszek. Inną metodą jest także ściółkowanie korzeni, co pozwoli na zachowanie właściwej temperatury.
W przypadku uprawy drzewa w mniejszym ogrodzie możemy zastosować ochronę mechaniczną poprzez owijanie korony drzewa materiałem ochronnym lub specjalnymi plandekami. Materiały te powinny być lekkie, przepuszczające powietrze, ale jednocześnie trwałe i odporne na działanie zimy.
Kolejnym krokiem, który należy podjąć, aby zapewnić Araukarii chilijskiej odpowiednią ochronę zimą, jest wykopanie okółka dookoła drzewa. W tym miejscu możemy dodać warstwę ściółki, która uchroni korzenie drzewa przed zimnymi wiatrami i mrozem.
Warto pamiętać, że w przypadku niskich temperatur, powinno się zredukować podlewanie drzewa. Odpowiednia ilość wody dla Araukarii chilijskiej zimą to jedno podlewanie w ciągu dwóch tygodni.
Araukaria chilijska (Araucaria araucana) – cena
Ceny araukarii chilijskiej zaczynają się od kilkuset złotych za młode sadzonki, ale rosną wraz z wiekiem i wielkością drzewa. Na przykład, za pięciometrową araukarię chilijską możemy zapłacić nawet kilka tysięcy złotych. Za ogromne okazy o wysokości 10 metrów lub więcej, które są prawdziwymi rarytasami, ceny mogą sięgnąć nawet kilkudziesięciu tysięcy złotych.
Warto jednak pamiętać, że cena araukarii chilijskiej nie jest jedynym kosztem związanym z jej posiadaniem. Ten piękny gatunek drzewa wymaga odpowiedniej pielęgnacji i opieki, która zazwyczaj wiąże się z dodatkowymi kosztami, takimi jak regularne podlewanie, nawożenie i przycinanie.
Mimo to, posiadanie araukarii chilijskiej może być bardzo satysfakcjonujące i stanowić niezwykłą ozdobę naszego ogrodu lub parku. Jeśli zdecydujemy się na jej hodowlę, musimy jednak pamiętać, że jest to inwestycja na długie lata, która wymaga cierpliwości, zaangażowania i sporego budżetu.
