Puszcza Kozienicka leży na terenie dawnej Puszczy Radomskiej i jest największym kompleksem leśnym w południowej części województwa mazowieckiego. Jej powierzchnia zajmuje 30 tysięcy ha. Równinny krajobraz polodowcowy urozmaicają malownicze doliny rzeczne – Radomki i Zagożdżonki oraz wzniesienia wydmowe i bagna. Wśród odwiedzających to miejsce, największą popularnością cieszy się ścieżka prowadząca do Królewskich Źródeł, gdzie na polowania miał wybierać się Władysław Jagiełło, a także pałac w Kozienicach, będący siedzibą Muzeum Regionalnego.
Puszcza Kozienicka — informacje ogólne
W 1983 roku na terenie Puszczy Kozienickiej utworzono Kozienicki Park Krajobrazowy, którego celem jest ochrona bogactwa przyrodniczego tego miejsca. Park ma ponad 26 tysięcy ha (dodatkowe 36,6 tys. ha to jego otulina) i położony jest na terenie gmin: Garbatka-Letnisko, Głowaczów, Gózd, Jastrzębia, Jedlnia-Letnisko, Pionki, Policzna, Sieciechów Kozienice oraz Zwoleń, oraz miasta Pionki.
Na terenie parku znajduje się kilkanaście rezerwatów, w których żyje ponad 200 gatunków ptaków, np. orlik krzykliwy, puszczyk, gil, zimorodek, rybołów i rzadko spotykany bączek, oraz jelenie, łosie, dziki, bobry i duża populacja popielicy. Siedlisko ma tam także kilkanaście gatunków nietoperzy oraz żółw błotny. Kozienicki Park Krajobrazowy jest ponadto miejscem, gdzie rośnie wiele gatunków roślin chronionych, np. buławnik czerwony, przebiśnieg, storczyk, lilia złotogłów czy sasanka otwarta. Najstarsze drzewa, głównie sosny, mają 200-300 lat.
Od 1994 roku teren Puszczy Kozienickiej jest Leśnym Kompleksem Promocyjnym (na terenie Polski istnieje tylko kilkanaście takich obszarów), którego celem jest doskonalenie gospodarki leśnej na zasadach ekologicznych.
Puszcza Kozienicka — atrakcje
Od 2010 roku Kozienicki Park Krajobrazowy wchodzi w skład Mazowieckiego Zespołu Parków Krajobrazowych. Przez jego teren przebiega kilkanaście pieszych ścieżek przyrodniczych, m.in.:
- Ścieżka przyrodniczo–leśna w rezerwacie „Jedlnia”
Ścieżka przecina rezerwat przy zalewie w Siczkach z 200-letnimi sosnami i dębami, a jej początek znajduje się przy tablicy informacyjnej z mapą trasy obok Ośrodka Edukacji i Integracji Europejskiej Lasów Państwowych w Jedlni Letnisko. Tablice rozmieszczone na trasie informują o ukształtowaniu terenu rezerwatu i różnorodności występujących tam gatunków zwierząt i roślin. Spacer powinien zająć 1,5 – 2 godziny.
- Ścieżka przyrodniczo-leśna „Nad Pacynką” w Lesie Rajeckim
Ścieżka rozpoczyna i kończy się przy stanicy harcerskiej w Antoniówce. Na trasie można zobaczyć 8 tablic, które opisują rolę wody w ekosystemie, a także sposób opieki nad lasem i jego mieszkańcami. Przejście pętli zajmuje 2,5 – 3 godzin.
Najpopularniejszą pieszą trasą po parku jest
- Ścieżka przyrodniczo-leśna Królewskie Źródła.
To najpopularniejsza piesza trasa po parku, a nazwa ścieżki wzięła się od znajdującego się u jej końca źródełka, z którego wodę pił sam król Władysław Jagiełło, mający zwyczaj polować w dawnej Puszczy Kozienickiej. 3-kilometrowa trasa do wodopoju startuje z mostu w Kajzerówce (znajdującego 3,5 km od Kozieniec), gdzie można skorzystać z parkingu i polany rekreacyjnej, i wiedzie przez rozlewiska rzeki Zagożdżonki, w tym częściowo po drewnianym pomoście. Można ja pokonać w 1,5 – 2 godziny.
Po spacerze w parku warto wybrać się do Izby Dydaktyczno-Muzealnej Puszczy Kozienickiej, która urządzona została w stuletniej leśniczówce w wiosce Augustów. Prezentowana w niej wystawa audiowizualna ukazuje świat tutejszych zwierząt i roślin, historię osadnictwa i tradycyjne zajęcia mieszkańców okolic oraz obyczaje związane z leśnictwem. W granicach parku znajdują się zabytkowe kościoły w Jedlni i Garbatce oraz ważne miejsca pamięci, w tym wzniesione w 1933 roku mauzoleum I pułku legionistów w Żytkowicach. Na szczególną uwagę zasługuje również pałac w Kozienicach, w którym mieści się Muzeum Regionalne z kolekcją sztuki etnograficznej.
